Halepçe’den Guta’ya Ne Değişti?

Halepçe’den Guta’ya ne deÄŸiÅŸti?
Kemal ÖZTÜRK

1988 yılında hepimiz Ä°ran-Irak Savaşı’nın en zor yıllarında, Irak’tan gelen acı haberle sarsıldık. 16 Mart günü, adı Halepçe olan bir Irak kasabasında zehirli gaz kullanıldığı duyuldu. Rus yapımı uçaklardan, Ä°ran tarafına geçmiÅŸ Kürtlerin kasabalarından birine, etnik temizlik amacıyla bombalar atılmıştı. 

Ramazan Öztürk’ün fotoÄŸrafı

Ä°nternetin olmadığı, canlı yayın imkanlarının bulunmadığı o dönemde, Halepçe’de nelerin olduÄŸunu ancak Türk foto muhabiri Ramazan Öztürk oraya girince anladı dünya. Kadın, erkek, çocuk binlerce insan öldürülmüÅŸtü. Zehirli gaz yakaladığı her canlıyı oracıkta boÄŸmuÅŸ ve geride inanılmaz fotoÄŸraflar bırakmıştı. Torununa sarılan ve yüz üstü düÅŸen dede fotosu bunlardan sadece biriydi. 

Öztürk’ün fotoÄŸrafları Kürtler için yıllarca unutulmayacak bir travmayı ve en derin gözyaşını doÄŸurdu. Halepçe, OrtadoÄŸu sahnesinde sergilenmiÅŸ en kanlı oyunlarından birini dünyaya göstermiÅŸti. Ä°ran’ı yok etmek için yıllarca Saddam’a destek veren Amerika ve Ä°ngiltere, bu katliama karşı bir ÅŸey yapmadı. Saddam BeÅŸ binden fazla insanı gazla öldürmesine raÄŸmen iktidarını sürdürdü.

Roller ve katiller deÄŸiÅŸirken

1989 yılında, Ä°ran ve Irak ateÅŸkes ilan etti. 1991 yılında Amerika, Körfez Savaşı adıyla Saddam’a karşı savaÅŸ baÅŸlattı. Peter Gabriel’in bestelediÄŸi savaşı anlatan klip müziÄŸi ile CNN dünyada meÅŸhur oldu. 

Amerika ve müttefikleri yıllarca destekledikleri, sonra savaÅŸ açtıkları Saddam’ı nedense devirmedi. Aradan 12 yıl geçti ve 2003’de ABD ve müttefikleri yine Saddam’a savaÅŸ açtı. Bu kez Al Jazeera televizyonu BaÄŸdat’tan yaptığı canlı yayınlarla dünyada meÅŸhur oldu.
Amerika ve müttefikleri sonunda Saddam’ı Halepçe yüzünden yargılattı ve Åžiilerin eliyle idam edilmesini saÄŸladı. Saddam, Amerika ve Ä°ngiltere ile girdiÄŸi kirli iliÅŸkileri açıklayamadan boynu koparıldı.

Amerika, Saddam’la beraber savaÅŸ açtığı Ä°ran’la sonradan dost oldu ve Irak’ı savaÅŸta alamayan Ä°ran’a teslim etti. BaÄŸdat’ı alan Ä°ran, daha sonra Åžam’ı, ardından da Yemen’in baÅŸkenti San’ayı ele geçirdi. Ä°ran Suriye’de Rusya, Irak’ta Amerika, Yemen’de Ä°ngiltere ile iÅŸ tutarak tarihi Acem siyasetinin en baÅŸarılı örneÄŸini gösterdi. 

Yeni Halepçe, Guta Katliamı

Halepçe’de Kürtlerle beraber çok sayıda Ä°ran askeri de hayatını kaybetti. Ä°ran’da Halepçe üzerine yıllarca mersiyeler söylendi, ağıtlar yakıldı ve Saddam’a karşı önemli bir propaganda olarak kullanıldı. 

Halepçe katliamından 25 yıl sonra, 2013’de bu kez Ä°ran’ın desteklediÄŸi Esed muhaliflerin ele geçirdiÄŸi Åžam’ın DoÄŸu Guta mahallesine kimyasal silahlarla saldırdı. Binlerce kadın, erkek, çocuk zehirli gazın etkisiyle o anda yaÅŸamını yitirdi. O anda ölmeyen, özellikle çocuklar hastanelere getirildi ama kurtarılamadı ve onlar da kameraların önünde can verdi. 
Ramazan Öztürk’ün, dedesinin kucağında ölümden kaçamayan bebek fotoÄŸrafı gibi, Guta’da hastanede nefes alamayan ve ölen çocuk görüntüleri, yerlere konmuÅŸ ölü bebek fotoÄŸrafları hafızalara kazındı. 

Esed’in arkasındaki Ä°ran, Ä°ran’ın arkasındaki Rusya ve Çin kimyasal gazı taşıyan füzelerin muhalifler tarafından atıldığını iddia ederek tartışmayı baÅŸka tarafa çektiler. Dünya atılan füzenin eÄŸim açısını ve yörüngesini tartışırken, gazın etkisiyle ölen çocuk sayısının tespitini bile yapamadı. 

Hem Kürtlere, hem Araplara kucak açan ülke

Amerika birden bu kimyasal silah kullanımını bahane ederek Esed’e karşı operasyon yapacağını duyurdu ama bir süre sonra Obama bu meydan okuyan tavrından vazgeçip köÅŸesine çekildi. Rusya Obama’nın bu beceriksiz hamlesinden sonra, OrtadoÄŸu sahnesine yeniden çıktı ve Suriye’de, dolayısı ile bölgede ana oyunculardan biri oldu.

Türkiye Halepçe’de ölenlere de, Guta’da ölenlere de göz yaşı döken, lanetleyen ve her iki katili de cezalandırmak isteyen yegane ülkeydi. Hem Saddam’dan kaçan Kürtlere, hem de Esed’den kaçan Kürtlere kapısını açtı. 

Ä°ran Halepçe’de Kürtlerin başına gelenin Guta’da Arapların başına gelmesine, bırakın tepki göstermeyi sevindi bile. 

Halepçe ne kadar insanlığın utancıysa, Guta da insanlığın utancıdır. Her ikisi birden aynı zaman da Ä°slam dünyasının utancıdır. Her iki yerde, ölen de öldüren de Müslümandır.

Yeni Åžafak